Arazilerinde alternatif tarım ürünleri yetiştirmek için bir arayış içerisine giren çiftçilerimizin fikir edinmesi açısından hangi bölgede alternatif olarak ne gibi ürünlerin üretilebileceğini listelemek istedim.

Dilerseniz yaptığım araştırmayı sizlerle paylaşayım.

Eğer Ege Bölgesi’nde iseniz; İncir, zeytin, mısır, bağ, pamuk, tütün, ayçiçeği, şekerpancarı, patates gibi ürünlere alternatif olarak Kanola ve Kekik önemli bir alternatif ürün olabilir.

Kanola: Bölgenin verimli topraklarını ayçiçeğinden önce sarıya boyayan kanola bitkisi, gıda, kimya ve yem sanayisi ile biyodizel üretiminde kullanılıyor. Son yıllarda çiftçinin yoğun ilgi gösterdiği kanolanın ekim alanlarının büyüklüğü, Biyodizel Sanayi Derneği’nin verilerine göre, son iki yılda yüzde 443 artarak, 900 bin dekara ulaştı.

Kekik: Türkiye’de markalaşmasına ve ihracat desteğine önem verilen kekik, son yıllarda bölgede tütüne alternatif olarak üretiliyor. Katma değeri yüksek bir ürün olma özelliğine sahip olan kekik, baharat olarak tüketiminin yanı sıra, uçucu yağıyla eczacılık, parfümeri ve kimya sanayisinde de kullanılıyor. Dünyada üretilen kekiğin yüzde 75’i, Türkiye’deki üretimin yüzde 90’ı Denizli’nin Pamukkale ilçesinde karşılanıyor. Denizli Tarım ve Orman İl Müdürlüğü’nün 2018 verilerine göre, Türkiye kekik üretimiyle 60 milyon dolar gelir elde ediyor ve bunun 40 milyon dolarını Denizli sağlıyor.

Eğer Akdeniz Bölgesi’nde iseniz; Mısır, muz, narenciye, pamuk, elma gibi ürünler yerine Nohut, Badem, Avokado tercih edilebilir.

Nohut: İçerdiği yüksek protein, vitamin ve mineral oranıyla beslenmemizde önemli bir yer tutan nohut, tahıllara göre iki kat daha kaliteli protein içeren sap ve samanıyla, hayvan beslenmesinde de tercih ediliyor. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre, 2016 yılında dünya nohut üretiminde Türkiye beşinci sırada yer aldı. Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü’nün 2017 raporuna göre, ülkemizde en fazla yetiştiriciliği yapılan bakliyat olan nohut üretiminin yaklaşık yüzde 60,6’sı İç Anadolu Bölgesi’nde yapılırken, Akdeniz Bölgesi’nde bu oran yüzde 10,7 ile sınırlı. Bu oranı artırmak için iklim şartları uygun.

Badem: Nohutta olduğu gibi, badem üretiminde de Türkiye dünyada beşinci sırada yer alıyor. Bağışıklık sistemini güçlendiren ve yüksek oranda doymamış yağ içeren yapısıyla, sağlıklı beslenme planlarında ara öğün olarak mutlaka kendisine yer bulan bademin yağı ise kozmetik ve ilaç sanayisinde kullanılıyor. Badem ağaçları bol polen verdiği için, çiçekleriyle bal üretimi için de önemli. Kabuğundan ise sunta ve MDF yapımı için ar-ge çalışmaları yapılıyor.

Tarım ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü’nün 2013-2017 yıllarını kapsayan Badem Eylem Planı raporuna göre, Akdeniz Bölgesi’nde ağaç başına düşen ortalama verim, Türkiye ortalamasının üzerinde oluyor. Bu nedenle bölge yetiştirmek için ideal. Ayrıca Tüm Kuruyemiş Sanayici ve İş Adamları Derneği’nin (TÜKSİAD) verilerine göre, Türkiye’de badem tüketiminin yüzde 80’i ithalatla karşılandığı için, üretimin ülkemizde artması büyük önem taşıyor.

Avokado: Önemli bir besin değerine sahip olduğu için yüksek fiyattan alıcı bulan avokado, son yıllarda sağlıklı beslenme planlarının baş köşesinde yer alıyor. Omega 3 ve vitamin yönünden zengin olan avokado, içerdiği doymamış tekil yağlarla uzun süre tok kalmamızı sağlıyor. Düşük karbonhidrat oranı ve yüksek lif miktarıyla, zayıflamaya yönelik diyet programlarında kendine mutlaka yer buluyor. Kozmetik ve ilaç sektöründe de kullanılıyor.

Akdeniz bölgesi, avokado yetiştirilebilecek uygun ekolojik alanlara sahip, bu yüzden önemli bir alternatif. Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü tarafından yayımlanan Avokado Yetiştiriciliği dergisine göre, dünyada beş kıta ve 50’ye yakın ülkede yetiştirilen avokadonun ihracat şansı çok yüksek. Ülkemizde avokado üretiminin yaklaşık yüzde 75-80’i Antalya’da yapılıyor ve üretim miktarı her geçen yıl artıyor.