Yılbaşı öncesi sahte alkole karşı uyarı
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Gıda Mühendisleri Odası Samsun İl Temsilcisi, gıda mühendisi Sebla Uyar, yılbaşı öncesinde sahte ve kaçak alkol riskine karşı vatandaşları uyardı.
Uyar, yılbaşı yaklaşırken en çok dikkat edilmesi gereken konulardan birinin sahte alkoller olduğunu belirterek, sahte alkolün izinleri alınmadan, merdiven altı ve yasal olmayan yöntemlerle üretilen içkiler olduğunu söyledi.
Türkiye’de üretilen tüm alkollü içkilerin denetime tabi tutulduğunu vurgulayan Uyar, “Ülkemizde üretilen tüm içkiler Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından denetlenmektedir. Satın alınan tüm alkollerin üzerinde bandrol bulunması gerekmektedir.” dedi.
Vatandaşların sahte ya da kaçak alkolü nasıl ayırt edebileceğine değinen Uyar, şişelerin üzerinde Gelir İdaresi Başkanlığı bandrolü bulunmasının zorunlu olduğunu ifade etti. Şişelerde barkod ve QR kodlar aracılığıyla ürünün nerede üretildiği, hangi hammaddeden elde edildiği gibi bilgilere ulaşılabildiğini anlatan Uyar, etiket okumanın günümüzde alkollü içkiler için büyük önem taşıdığını kaydetti.
Sahte alkolün tadına bakarak anlaşılmasının neredeyse imkansız olduğunu belirten Uyar, “Sahte alkolü kullanarak ya da tadarak anlamak oldukça zordur. Tamamen etiket, bandrol ve dış ambalajdan anlaşılabilir.” diye konuştu.
Fiyatın en önemli ayırt edici unsur olduğuna dikkati çeken Uyar, yasal alkollü içkilerin vergiye tabi olduğunu ve fiyatlarının buna göre belirlendiğini söyledi. Uyar, “Raflarda 3 bin liraya satılan bir ürünün, merdiven altı bir yerde 700-800 liraya satıldığını görebilirsiniz. Fiyat düşüklüğü kesinlikle belirleyici bir faktördür. Alkol ucuz olduğu için tercih edilmemeli, tam tersine tercih etmeme sebebi olmalıdır.” ifadelerini kullandı.
Restoranlarda alkol tüketirken şişelerin mutlaka masada, tüketicinin gözü önünde açılmasının talep edilmesi gerektiğini vurgulayan Uyar, bazı durumlarda enjektörlerle içeriğin değiştirilerek ya da seyreltilerek piyasaya sürüldüğünü belirtti.
Dışarıda alkol tüketiminin mümkün olduğunca sınırlandırılması gerektiğini dile getiren Uyar, tüketilmesi halinde şişenin üzerinde Gelir İdaresi Başkanlığı ve TAPDK bandrollerinin bulunup bulunmadığının, bandrolün mavi-turkuaz renk değişiminin kontrol edilmesini önerdi.
TMMOB Gıda Mühendisleri Odası olarak sahte ve kaçak alkol konusunda bilgilendirme çalışmaları yürüttüklerini aktaran Uyar, “Üyelerimizi, öğrencilerimizi ve vatandaşları bilgilendirmek için online ve yüz yüze eğitimler düzenliyoruz. Bu eğitimlerin büyük bir kısmını ücretsiz gerçekleştiriyoruz.” dedi.
Restoranlarda tüketimin her zaman güvenli olmadığına da değinen Uyar, son yıllarda açık servis edilen rakı ve diğer alkollerde de zehirlenme vakaları yaşandığını söyledi. Mekan raflarında orijinal şişeler bulunsa bile her zaman aynı ürünün servis edilmediğine dikkati çekti.
Ekonomik nedenlerle evde alkol üretiminin de ciddi bir risk oluşturduğunu belirten Uyar, “Kişiler etil alkol aldığını sanıyor ancak gerçekten etil alkol olup olmadığı bilinmiyor. Sosyal medyada ‘analizli, tahlilli etil alkol’ gibi ifadelerle satış yapan çok sayıda hesap bulunuyor. Ülkemizde alkol üretimi ve satışı kesinlikle denetime tabidir. Bu tür satışların yasal karşılığı yoktur.” diye konuştu.
TAPDK satış belgesi olmayan hiçbir yerden alkol alınmaması gerektiğini vurgulayan Uyar, zehirlenme vakalarında ilk belirtilerin görme bozukluğu, mide yanması, kusma ve ishal olduğunu, ilerleyen durumlarda felç, solunum yetmezliği ve oksijen yetersizliği gibi hayati risklerin ortaya çıkabildiğini anlattı.
Sahte ve kaçak alkol üreten ve satanlara ağır cezalar uygulandığını ifade eden Uyar, bu suçların hapis ve para cezalarıyla karşılık bulduğunu belirtti. Alkollü içki satma ruhsatı bulunmayan yerlerin kapatıldığını ve satış yapanların 1 ila 5 yıl arasında hapis cezasıyla karşı karşıya kalabildiğini aktardı.
Uyar, “Alkol tüketilmesini önermiyoruz ancak tüketilecekse, alınan yerin satış belgesinin bulunmasına, fiş ve fatura verilmesine mutlaka dikkat edilmelidir.” diyerek sözlerini tamamladı.
