Üniversiteli Gençlerin Gökyüzü Sevdası
Samsun Üniversitesi (SAMÜ) Özdemir Bayraktar Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi bünyesinde 2022 yılında kurulan Astronomi Topluluğu, gökyüzüne olan meraklarını somut bir başarıya dönüştürdü.
Yaklaşık 500 üyeye sahip olan topluluk, tamamen kendi imkanlarıyla Newton tipi iki teleskop üreterek bilimsel çalışmalara imza attı.
Gençlik ve Spor Bakanlığı'nın Gençlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü aracılığıyla yürütülen Üniversite Öğrenci Toplulukları İşbirliği ve Destek Programı (ÜNİDES) kapsamında destek alan SAMÜ Astronomi Topluluğu, teleskop yapımı sürecinde optik sistemler üzerine uygulamalı deneyim kazanarak hem bireysel gelişim sağladı hem de üniversiteye kalıcı bir bilimsel miras sundu.
Teleskoplar El Emeğiyle Yapıldı
Teleskopların yapım süreci dört ay sürdü. Öğrenciler, teleskopların en kritik bileşeni olan çukur aynaları özel camlardan kestirip aşındırarak ışığı tek noktada toplayacak hale getirdi. Mercek yuvaları 3D yazıcıda üretildi, teleskop tüpleri için metal plakalar büküldü ve özel olarak boyandı. Ahşap kundaklar ise tamamen yerli imkanlarla monte edildi.
SAMÜ Astronomi Topluluğu kurucu başkanı Ahmet Yusuf Özer yaptığı açıklamada, topluluğun üniversitedeki teleskop ihtiyacını kendi çabalarıyla karşıladığını belirterek şunları söyledi:
"Danışmanımız Atilla Tınkılıç hocamızın desteğiyle dört aylık bir süreçte teleskoplarımızı ürettik. Geçtiğimiz haftalarda dolunay gözleminde ilk ışığımızı aldık. Bundan sonra da halka açık gözlem etkinliklerimizi artırarak devam ettireceğiz."
Gözlem Geceleri ve Eğitimler
Topluluk, sadece teleskop üretimiyle sınırlı kalmadı. Atakum sahili başta olmak üzere Samsun’un çeşitli noktalarında halka açık gökyüzü gözlem etkinlikleri düzenledi. Planetaryum gezileri, çevrim içi astronomi dersleri, astrofotoğrafçılık eğitimleri, film gösterimleri ve teleskop yapım atölyeleri gibi çok sayıda etkinlik organize etti.
Yeni hedeflerinin, ortaokul ve lise öğrencilerine astronomi eğitimi sunmak olduğunu dile getiren Özer, bu sayede erken yaşta bilim sevgisini aşılamak istediklerini söyledi.
Tamamen Yerli ve Milli Teleskoplar
Topluluk Başkanı Bayram Eren Gündüz, teleskop yapım sürecinde yerli ve özgün çözümler geliştirdiklerini vurguladı:
"Çukur aynayı camdan kestirip el işçiliğiyle aşındırarak form verdik. Kundak yapımını tamamen yerli malzemelerle gerçekleştirdik. Mercekleri 3D yazıcıyla bastık. Kurulumu da Atilla hocamızla birlikte tamamladık. Yeni hedefimiz daha büyük teleskoplar üretmek ve daha kapsamlı gözlemler yapmak."
Gündüz ayrıca, yazılım ve elektronik sistemler üzerinde de çalıştıklarını, kendi kendine takip yapabilen, gezegenleri uzun süre izleyebilecek bir teleskop sistemi geliştirdiklerini ve bu sistemin tamamen yerli donanım ve yazılımla üretileceğini ifade etti.
Güneş Gözlemleri ve Toplumsal Etkileşim
Astronomi Topluluğu Başkan Yardımcısı Zeynep Yaşa, topluluğun Samsun’da birçok okulda öğrencilere astronomi tanıtımı yaptığını ve çeşitli şehirlerde gözlem etkinliklerine katıldığını belirtti:
“Planetaryum gezileri, Sandras Gözlem Etkinliği, süpernova patlaması bilgilendirmeleri, AVM'lerde halka açık gözlemler gibi etkinliklerle çocuklara bilimi sevdirmeye çalışıyoruz. Yeni yaptığımız teleskoplarla güneş gözlemleri de yapmak istiyoruz.”
SAMÜ Astronomi Topluluğu’nun Gelecek Planları
Topluluk, gelecekte daha büyük teleskoplar yapmayı, derin uzay gözlemleri gerçekleştirmeyi, farklı yaş gruplarına yönelik eğitimler vermeyi ve geniş katılımlı gözlem şenlikleri düzenlemeyi hedefliyor. SAMÜ Astronomi Topluluğu, Türkiye'de üniversite gençliğinin bilime katkısını somut olarak ortaya koyan örneklerden biri olmaya devam ediyor.
