MECMÂ’ÜL ÂDÂB adlı eserin Muhtevasını Özetleyelim

Hasan TOPUZ

            Seyyit Hasan Hulusi Efendi kitabı 89 başlık halinde ele almıştır. Ele alınan başlıkların hepsi de çok mühim olmakla birlikte biz bazılarını ele alıp inceleyelim.

            1- İmanın Âdâbı
            2- Taharet (temizlik)
            3- Gusullün Âdâbı
            4- Ezanın Âdâbı
            5- Namazın Âdâbı
            6- Allah (c.c.)i zikretmek
            7- Peygamber Aleyhisselam’a tabii olmak
            8- Kur-an okumanın Âdâbı
            9- Cuma Âdâbı
            10- Orucun Âdâbı
            11- Bayramların Âdâbı
            12- Haccın Âdâbı
            13- Kabir ziyaretlerinin Âdâbı
            14- Dargınları barıştırma
            15- Ana-Baba’ya itaat etmek
            16- Ana-Baba’nın evlada karşı
            17-Kocanın hanımına karşı davranışı
            18-Kadının kocasına karşı davranışları.
            19-Akrabayla ilgilenmek (Silah-i Rahim)
            20-Nimetlere şükür etmek
            21-Misafirlere ikramda bulunmak
            22-Davete icabet etmek
            23-Hasta Ziyareti.
            24-Müsibet halinde “İnnâ lillahi ve innâ ileyhi râciun”demek
            25-Cenaze namazının Âdâbı
            26- Tevbe etmenin Âdâbı
            27- Sadaka ve diğer faziletler
            28- Tevazzu
            29- Evlenmenin Âdâbı


            30-Çocuğa ad koyma.
            31-Emribil Ma’ruf nehyi an-il münkerin Âdâbı.
            32-Ulul emre itaat.
            33-Mevki sahibi olmanın Âdâbı
            34-Erkek ve kadınlara ait âdâplar.
            35-Selam vermenin Âdâbı
            36-Helal kazanmanın Âdâbı
            37-Başkasının evine girmenin Âdâbı.
            38-Müminlerin birbiri ile sohbet etmelerinin Âdâpları
            39-Meclisin Âdâbı
            40-Uykunun Âdâbı
            41-Çeşitli mesleklerle ilgi soru-cevaplar.
           

ESERİN MUHTEVASI

Mecmâ’ul Âdâp adlı eserin okuyup inlemeye aldığımızda ibadetlerin ve bütün islami hayatın adaplarının çok nefis bir şekilde anlatıldığını görürüz. Özünü anlamadan yaptığımız ibadetlerle ilgili bizi doyurucu bilgilerle mücehhez ediyor.

Kitabın konularını okumaya başlayınca kendimizi uçsuz bucaksız hissederiz. İsterseniz okuduğumuz konuların özetlemesine başlayalım.

İMAN NEDİR: İman söz ve fiildir.İman kalp ile inanıp dil ile tasdik etmektir. İhlas, Bakara ve Enbiya surelerinden örnekler verilerek iman ile tanımlar destekleniyor. İman ile ilgili sorular sorulup cevap veriliyor. Örnek verirsek ;

1-Sen mümin misin ve Müslüman mısın
Cevap: Hem müminim ve hem de Müslümanım.
Peki dil ile neyi söylemek ve kalp ile neyi tasdik etmek lazımdır.
Cevap: Amentü için sayılan 6 şeye inanmak lazım gelir. Yani bunları dil ile söyleyip kalp ile tasdiklemek lazımdır.

İtikatta mezhebin kimdir?

Cevap: Peygamberimizin itikatı ne ise ben ona inanırım.

İtikatta imamın kimdir, mezhebinin adı nedir?

-İmamım, İmam Azam Ebu Hanife hazretleridir. Buluğ çağına ermiş bir Müslüman için şeri deliller kaçtır.

Cevap: Vûcub,hürmet (bir şeyin haram olması)

Keramet , nedip, ibana.

Peki bu şer’i hükümleri ispat eden şer’i deliller nelerdir?

Cevap: Şer’i deliller dörttür.

1-Kitap (Kuran-ı Kerim)

2-Sünnet

3- İcma-i Ümmet

4- Kıyas-ı Fukaha

Yukarıda verilen bilgilerle ilgili ayet-i celileler ve Hadis-i Şerifler mealleri ile birlikte verilmiştir.

Soru: İslami hasletlerin hangisi daha üstündür?

Cevap: Yemek yedirirsin, tanıdığın tanımadığın herkese selam verirsin.

TAHÂRET (TEMİZLİK)

Tahâretin temizliğin şeriatte ki manası ise vücudunu elbisesini ve namaz kıldığı yeri temizleyip pak etmektir.

Temizlik abdestin anahtarıdır; netice olarak ise temizlik cennetin anahtarıdır.

Helada konuşmamak gerekir, helaya sol ayakla girmek gerekir.

Ayakta küçük su dökmemek gerekir.

Avret yerini sağ ile tutmamak. Hela da temizlikten sonra temizlik bezi kullanmak.

Abdest almanın adabı açık bir şekilde anlatılıyor. Abdest alırken Peygamberimiz nasıl yapmışsa hadislerle birlikte anlatılıyor.

Bu bölümde temizlik ve abdest ile ilgili adapları okudukça kendimi daha mutlu hissettim.

Misvak kullanmanın adabı ve yararları nelerdir?

GUSÜLÜN adaplarını en ince teferruatı ile birlikte yeniden öğrenmek ne kadar yararlı oluyor. Onu kendi nefsimde tattım.

Camiye devam etmenin adapları çok açık bir şekilde anlatılıyor.

Ezan ile ilgili adaplar bir bir sıralanıyor. İlgili hadislere yer veriliyor.

(Devamı Yarın)

 

İlk yorum yazan siz olun
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.