Samsun'daki Mater Dolorosa Katolik Kilisesi'nin tarihçesi
Samsun'da Katolik topluluğunun ibadetine açık olan Mater Dolorosa Katolik Kilisesi, kentin en eski dini yapılarından biri olarak birinci derece sit alanı statüsünde korunuyor.
Kökeni 1845’e dayanıyor
Kilise, 1845’te Gürcistan’dan ayrılan İtalyan kökenli 8 kapusen rahibin Karadeniz üzerinden Samsun’a ulaşmasıyla bölgede yaşayan Latin Katoliklere hizmet etmek amacıyla kurulan topluluğun ilk faaliyetleriyle şekillendi.
İlk yapı ve eğitim faaliyetleri
Maristes rahipler, 1951’de bugünkü alanına bir okul inşa etti. Aziz Yusuf grubuna bağlı rahibeler çocukların eğitimine destek olmak üzere kente geldi. İtalyan bir kadın tarafından bağışlanan arazi üzerine ahşap bir kilise ve lojman yapıldı. Bu dönemde Samsun nüfusunun yaklaşık yüzde 30’unu Hristiyanların oluşturduğu kaydediliyor.
1876’da inşa izni
Padişah V. Murat’ın 1876’da verdiği özel izinle 8x12 metre boyutlarında yeni bir kilisenin yapımına başlandı. Fransız Konsolosluğu yapının güvenliğini üstlenirken kilise 1885’te tamamlandı. Kompleks zamanla manastır bölümü, ailelere kiralanan ek yapı ve bir mezarlıkla genişledi.
1913’te el konulması
Kilise 1913’te Jön Türkler tarafından kontrol altına alındı. Rahiplerin ikamet alanları kısıtlandı, yapıların onarımına izin verilmedi ve bazı bölümler farklı amaçlarla kullanıldı. Bu süreçte kentteki Hristiyan nüfusu yaklaşık yüz kişiye düştü.
Cumhuriyet dönemi ve yıkım girişimi
Cumhuriyet döneminde ibadete açık kalan yapı, 1976’da Samsun Belediyesi tarafından yıkılarak park yapılmak istendi. Papalık temsilciliği ve İtalyan Konsolosluğunun müdahalesi üzerine süreç durduruldu ve yapı koruma altına alındı.
1998’de kapsamlı yenileme
Anadolu Kiliseleri sorumlusu Peder Ruggero Franceschini’nin girişimiyle 1998’de yapının ilk büyük restorasyonu gerçekleştirildi. Çalışmalara Romanyalı Katolik bir çift olan Elena ve Niko’nun destek verdiği belirtiliyor.
2006’daki saldırı ve sonrası
Kilise rahibi Pierre Francoisse Rene Brunissen, 2006’da akli dengesi yerinde olmadığı belirtilen bir kişi tarafından bıçaklandı. Brunissen’in ülkesine dönmesinin ardından kilise hizmetleri İtalyan-Türk Matteoli ailesi tarafından yürütülmeye devam ediyor.
Mater Dolorosa Katolik Kilisesi’ne ulaşım
Samsun şehir merkezinden Mater Dolorosa Katolik Kilisesi’ne ulaşım kolaydır. Kilise, İlkadım ilçesi Ulugazi Mahallesi’nde yer almaktadır.
Ziyaretçiler için başlıca ulaşım seçenekleri ise yürüyerek ve arabayla da sağlanılabilir. Yürüyerek, Şehir merkezine yaklaşık 1,2 km mesafede bulunan kiliseye yürüyerek ulaşmak yaklaşık 17 dakika sürer. En kısa rota genellikle 100. Yıl Bulvarı üzerinden sağlanmaktadır. Arabayla gitmek için Trafiğe bağlı olarak 1,9 km’lik mesafe, araç ile yaklaşık 6 dakikada kat edilebilir. Çoğunlukla 100. Yıl Bulvarı tercih edilmektedir.
Bakmadan Geçme
