- Haberler
- Yerel Haber
- Karadeniz'in Kalbinde Bir Tarih: Çarşamba
Karadeniz'in Kalbinde Bir Tarih: Çarşamba
Hititlerden Osmanlı'ya, Atatürk'ten günümüze… Binlerce yıllık tarih Yeşilırmak kıyısında saklı!
Karadeniz’in incisi Samsun’un Çarşamba ilçesi, yalnızca bereketli topraklarıyla değil, aynı zamanda binlerce yıla dayanan zengin tarihiyle de dikkat çekiyor. M.Ö. 3000’li yıllardan itibaren yerleşim yeri olarak kullanılan bu topraklar; Hititler'den Roma’ya, Bizans’tan Selçuklu’ya, Osmanlı’dan Cumhuriyet dönemine kadar pek çok medeniyete ev sahipliği yaptı.
Tarih sayfalarında bir yolculuk: Çarşamba’nın bilinmeyen geçmişi
Yeşilırmak kıyısında kurulan Miskire kolonisinden Pontus Krallığı’na, Danişmentliler'den Taceddinoğulları Beyliği’ne kadar uzanan Çarşamba tarihi, adeta yaşayan bir müze niteliğinde. Bölgede Amazonların yaşadığına dair rivayetler ise gizemli geçmişi daha da ilgi çekici hale getiriyor.
Osmanlı döneminde Arım adıyla bilinen Çarşamba, özellikle kereste ve kendir üretimiyle donanma ihtiyacına katkı sağlamış, Kırım’ın zahire deposu olmuştur. 15. ve 16. yüzyıllarda Canik sancağına bağlı önemli bir merkez haline gelen ilçe, zamanla ticaret ve nüfus bakımından bölgenin en büyük kazalarından biri olmuştur.
Taceddinoğulları'ndan Hazinedarzadelere uzanan güç mücadelesi
Çarşamba’nın tarihinde Taceddinoğulları Beyliği’nin yeri ayrıdır. 12 bin askeriyle Karadeniz’in en güçlü beyliklerinden biri olan Taceddinoğulları, Trabzon Rum Devleti’ne karşı direniş göstermiş ve bölgenin Türkleşmesinde önemli rol oynamıştır.
Osmanlı döneminde ise Canikli ailesi ve ardından Hazinedarzadeler bölgede etkin olmuş; Sadaret Kaymakamlığı'na kadar yükselen Tayyar Paşa ve Süleyman Paşa gibi önemli isimler, Çarşamba’nın gelişimine büyük katkı sağlamıştır. Bugün dahi ilçedeki sokaklar ve mezarlıklar bu tarihî şahsiyetlerin izlerini taşır.
Atatürk’ün ziyareti, demiryolu ve Yeşilırmak Köprüsü
1924’te temeli atılan Samsun-Çarşamba demiryolu, bizzat Mustafa Kemal Atatürk tarafından başlatıldı. 1930’daki Çarşamba ziyaretinde Atatürk, Türk Ocağı’nı ziyaret etmiş ve gençliği “iftihara layık” bulmuştur. Aynı yıl yapılan Yeşilırmak Köprüsü, bugün hâlâ Çarşamba'nın simgelerinden biridir.
Çarşamba'nın adı nereden geliyor?
1455 tarihli Osmanlı kayıtlarında geçen “Çeharşenbe” adı, Farsça'da “haftanın dördüncü günü” anlamına geliyor. Kurulan pazarla birlikte bu isim zamanla bölgeye yerleşmiş ve ilçe adını Çarşamba olarak almıştır.
Bugün Ayvacık, Salıpazarı, Tekkeköy ve Asarcık ilçelerini de kapsayan tarihi Arım kazasının merkezi olan Çarşamba, sadece bir ilçe değil; Anadolu’nun tarihsel yolculuğunun canlı bir tanığıdır.
