İsrail yapay zeka araçları
İsrail ordusu, yapay zekanın ve otonom sistemlerin operasyonel süreçleri hızlandırmak amacıyla kullanıldığını açıklamalarında bizzat belirtiyor.
Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Bilişim ve Teknoloji Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Dr. Osman Gazi Güçlütürk, İsrail'in Gazze'de yapay zeka kullanımını ve bu durumun hukuki boyutunu AA Analiz için kaleme aldı.
***
Yapay zeka teknolojisi, her geçen gün yeni uygulama alanlarıyla ve sunduğu vaatlerle gündeme gelmeye devam ediyor. Çoğunlukla sunduğu fırsat ve avantajlar konuşulsa da yapay zekanın yeni uygulamaları pek çok riski de beraberinde getiriyor. Özellikle yapay zekanın otonom karar verme kabiliyetlerinin saldırı ve savunma sistemleriyle entegre edilmesi önemli risk ve endişeleri doğuruyor. Bu bağlamda İsrail Savunma Kuvvetleri'nin (IDF) Gazze'de yapay zeka kullanımına dair gelişmeler de kritik önem taşıyor.
Savunmada ve askeri operasyonlarda yapay zeka nasıl kullanılıyor?
Yapay zekanın askeri alanda kullanımı çeşitli biçimlerde gerçekleşebilir. Bunlar arasında operasyon sahasının yapay zeka ile analizi, hedeflerin belirlenmesi ve tespiti, hedeflere kilitlenme süreçlerinde yapay zekanın kullanılması yaygın örneklerdir. Ancak bu sistemlerin en tartışmalı kullanımı, yapay zekanın doğrudan saldırı emri verecek şekilde konumlandırılmasıdır. İsrail ordusu, yapay zekanın ve otonom sistemlerin operasyonel süreçleri hızlandırmak amacıyla kullanıldığını açıklamalarında bizzat belirtiyor. [1]
IDF aynı zamanda bu sistemlerin çıktılarının insanlar tarafından incelendiğini ve özellikle de hedef tespitindeki çıktıların yapay zeka çıktılarıyla karşılaştırıldığını belirtiyor. İsrail ordusu, yapay zeka sistemlerinin işleyiş prensiplerini ve karar mekanizmalarını tam bir şeffaflıkla açıklamadığından dolayı bu alandaki bilgi ve haberler çoğunlukla kimliği açıklanmayan kaynaklara dayandırılıyor. Bu da raporların ve iddiaların objektif olarak değerlendirilmesini güçleştiriyor. Bununla birlikte, iddiaların teyit ihtiyacı akılda tutularak, bazı yaygın senaryoların incelenmesi de mümkün hale geliyor.
İsrail'in Gazze’de yapay zeka teknolojisini kullanması aslında yeni bir şey değildir. Öyle ki 2021 yılındaki "Guardian of the Walls" operasyonu bazı kaynaklarda "ilk yapay zeka savaşı" olarak nitelendiriliyor. [2] O tarihten bu yana Gazze'ye yönelik saldırılarda yapay zekanın farklı şekillerde kullanılmaya devam ettiği biliniyor.
Gazze'deki operasyonlarda ismi öne çıkan çeşitli yapay zeka araçları bulunuyor. İlk olarak, "Alchemist" adlı sistem, farklı kaynaklardan elde edilen verileri toplayarak bölgedeki hareketlilikleri takip ederek bu konuda bilgi sağlıyor. [3] "Edge360" ise zırhlı araçlara entegre edilerek çevresel tehditleri operatöre bildiriyor. [4] Bu sistemler doğrudan saldırı kararı almayan, operatörlerin karar alma süreçlerini destekleyen niteliktedir ve dolayısıyla savaş literatüründeki hedefleme döngüsünü sınırlı biçimde etkilemektedir.
