Depreme Hazırlıkta 26 Yıl Kaybedildi: Depremler Değil, İhmal Öldürüyor
TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Samsun Şube Başkanı Hüseyin Talak, 17 Ağustos 1999 Marmara Depremi'nin 26. yılında yaptığı açıklamada, aradan geçen yıllara rağmen Türkiye'nin depreme karşı yeterli hazırlık yapamadığını söyledi.
Talak, 23 Nisan 2025’te Marmara Denizi’nde meydana gelen 6,1 büyüklüğündeki depremin İstanbul başta olmak üzere Marmara Bölgesi’ndeki riskleri bir kez daha gözler önüne serdiğini belirterek, “Son 100 yılda ülkemizde 85 yıkıcı deprem meydana geldi, yaklaşık 85 bin insanımız hayatını kaybetti. Nüfusun yüzde 96’sı deprem riski altındaki bölgelerde yaşıyor. Ancak 6 milyon riskli yapıdan bugüne kadar sadece yüzde 4’ü dönüştürüldü” dedi.
“Riskli yapılar tespit edilemedi”
Ulusal Deprem Stratejisi ve Eylem Planı’nın 2011’de hazırlandığını hatırlatan Talak, plana göre yapı stoku envanterinin 2017’de tamamlanması ve riskli yapıların belirlenerek önlem alınması gerektiğini vurguladı. “Eğer bu çalışma zamanında yapılmış olsaydı, 6 Şubat 2023’te 11 ilde yıkılan ve ağır hasar alan 240 binden fazla bina tespit edilebilir, binlerce insanımız göz göre göre ölmezdi” diye konuştu.
Samsun’da tablo endişe verici
Samsun özelinde de durumun iç açıcı olmadığını belirten Talak, “Kentsel dönüşüm yapılması gereken çok sayıda mahallemiz var. Çoğu bölgede çalışmalar planlama aşamasında ve henüz yapım sürecine geçilmedi. Parsel bazında dönüşümler ise genellikle rantı yüksek bölgelerle sınırlı kaldı” dedi. Samsun’da 2001 yılı öncesi yapı stoku ile ilgili veri bulunmadığını söyleyen Talak, acilen yapı stoku envanter çalışması yapılması, riskli yapıların güçlendirilmesi veya yenilenmesi gerektiğini ifade etti.
“Afetler önlenebilir”
Talak, İnşaat Mühendisleri Odası olarak yerel yönetimlerle iş birliğine hazır olduklarını belirterek, “Deprem doğal bir olaydır, afete dönüşmesi ise tamamen insan kaynaklıdır. Bilimsel bilgi ışığında hareket edildiğinde can ve mal kaybı yaşanmaz. Rantı önceleyen değil, insanı önceleyen bir kentleşme anlayışı hayata geçirilmelidir” dedi.
