Danıştay ÖTV muafiyetli engelli araçlarında 10 yıl kuralını durdurdu
Danıştay 7. Dairesi, engelli bireylerin ÖTV istisnasıyla araç alımında bekleme süresini 5 yıldan 10 yıla çıkaran düzenlemenin geriye dönük uygulanamayacağına hükmetti. Hazine ve Maliye Bakanlığının yayımladığı ÖTV Tebliği'nin kazanılmış hakları etkileyen 10. maddesinin yürütmesi durduruldu.
Süre 5 Yıldan 10 Yıla Nasıl Çıkmıştı?
27 Aralık 2024’te 4760 sayılı ÖTV Kanunu'nun 7. maddesinde yapılan değişiklikle engelli bireylerin ÖTV istisnasından yararlanarak araç alabilmesi için belirlenen 5 yıllık bekleme süresi 10 yıla çıkarıldı.
15 Ocak 2025’te yayımlanan Tebliğ ise bu sürenin, eski aracını 5 yıl dolduktan sonra satmış olan engelli bireylere de uygulanacağını duyurdu. Bu durum, aracını mevzuata uygun biçimde satan binlerce engelliyi aniden 10 yıl beklemek zorunda bıraktı.
Davacının İtirazı: “Kazanılmış Hakkım İhlal Edildi”
Davacı engelli vatandaş, aracını 16 Eylül 2024’te, yani eski 5 yıllık süre dolduktan sonra satmıştı. Yeni araç alma hazırlığı yaparken Tebliğ nedeniyle hakkının elinden alındığını belirterek yürütmenin durdurulması talebiyle dava açtı.
Danıştay’ın Tespitleri
Danıştay 7. Dairesi, düzenlemenin geriye yürütüldüğüne ve engelli bireylerin hukuki güvenliğini ihlal ettiğine işaret etti. Mahkeme, kritik değerlendirmelerini şöyle sıraladı:
Mevzuata uygun şekilde 5 yıl dolduktan sonra aracını satanların hukuki statüsü korunmalıdır.
Bu kişilerin sonradan 10 yıl kuralına dahil edilmesi hukuka aykırıdır.
Düzenleme, engelli bireyleri araçsız bırakarak toplumsal hayata katılımı zorlaştırabilir.
Ortaya çıkacak hak kayıpları telafisi güç sonuçlar doğurur.
Bu gerekçelerle Tebliğ’in 10. maddesi için yürütme durduruldu. Böylece geçmişte aracını 5 yıl dolduktan sonra satan engelli bireyler 10 yılı beklemek zorunda olmayacak.
9. Madde İçin Durdurma Yok
Mahkeme, Tebliğ’in 9. maddesinin yalnızca kanun değişikliğini uyarladığını, yeni bir sınırlama getirmediğini belirterek bu madde için yürütmeyi durdurma kararı vermedi.
Karara Karşı Oy
Bir üye, davacının henüz yeni araç başvurusu yapıp reddedildiğine dair belge sunmadığını, bu nedenle “menfaat ihlali oluşmadığını” savunarak davanın reddi yönünde karşı oy kullandı.
Kimleri Etkiliyor?
Bu karar özellikle:
27 Aralık 2024’ten önce aracını satan,
Yeni araç almak için hazırlık yaparken Tebliğ nedeniyle hakkı engellenen engelliler için emsal niteliğinde.
Geriye dönük uygulamaya set çeken karar, engelli bireylerin kazanılmış haklarını koruyan ilk yüksek yargı kararı olarak dikkat çekiyor.
