Ahudududa alarm zilleri çalıyor
Ahududu üretiminin yüzde 85'inin yapıldığı Bursa'nın Kestel ilçesinde bu orman meyvesi, yok alma tehlikesi yaşıyor.
Mineral ve vitamin deposu olmasıyla bilinen, bağışıklığı güçlendirip kalp sağlığını destekleyen ahududu, Türkiye’de özellikle Bursa’nın Kestel ilçesinde üretiliyor. Ancak bu yıl, ülke genelinde üretim rakamları değişmemiş gibi görünse de, sahadan gelen veriler bambaşka bir tabloyu gözler önüne seriyor. Ahududu üretiminin yüzde 85’ini karşılayan Kestel'de rekolte neredeyse dibe vurdu.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre geçen yıl olduğu gibi bu yıl da yaklaşık 7 bin ton ahududu üretimi bekleniyor. Ancak bu veriler, üretimin merkezi olan Kestel’deki çiftçilerin yaşadığı krizi yansıtmıyor. Kestel Ziraat Odası Başkanı Eyüp Kılıç, sahadaki durumun TÜİK’in öngörülerinden çok farklı olduğunu, rekoltede ciddi kayıplar yaşandığını dile getirdi. “Geçen yıl 5 ton ürün veren bahçeler bu yıl sadece 1 ton verdi. Bu sadece verim düşüşü değil, bölge tarımı için büyük bir alarm.”
“Ahududu artık tükenmek üzere”
Kestel’in Gözede gibi dağın eteklerinde yer alan kırsal mahallelerinde Türkiye’nin en kaliteli ahududu ve böğürtleninin yetiştirildiğini belirten Kılıç, ahududunun bölgeden silinme tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu ifade etti.“Ağaçlarımız yoruldu. Gen bozuldu. Islah yapılmadığı için artık bahçeler boş. Bu yıl hasat başladı ve bitti diyebiliriz. Çünkü ürün yoktu. Kayıp oranı yüzde 65-70 seviyesinde, seneye daha da kötü olabilir.”
Kılıç, Avrupa’daki gibi ıslah çalışmalarının Türkiye’de yapılmamasından şikâyet ederek, sektörün bilimsel destekten uzak kendi kaderine terk edildiğini söyledi.“Avrupa ülkeleri bölgeye göre özel ıslah yapıyor. Bizde ise bütün yük çiftçide. Yüksek ziraat mühendislerinden köye gelip yönlendirme yapan yok. Televizyonlarda konuşan büyük adamlar var ama sabah tarlaya gelen kimse yok.”
Yerli üreticinin bir diğer sıkıntısı ise ithal ürünle rekabet edememesi. Bosna Hersek ve Sırbistan’dan gelen paketli ürünler, iç piyasada yerli ahududuyla aynı fiyata satılınca, üretici adeta kendi toprağında yenik düşüyor.“Bu yıl üreticiden çıkış fiyatı 150 TL idi. Ancak dışarıdan aynı kalitede ürün aynı fiyata geldi. Üretici neyle mücadele edecek? İşçi maliyeti zaten yüksek. Günde 25 kilo toplayan işçiye 1500 lira yevmiye ödüyoruz. Sizce bu şartlarda üretici ayakta kalabilir mi?”
Kılıç, ilçeye bağlı Lütfiye Mahallesi’nin geçen yıl 250 ton ahududu ürettiğini, bu yıl ise sadece 70 tona düşebildiğini aktardı. Bu düşüş, sadece tek bir mahallede değil, tüm Kestel genelinde yaşanıyor.
Uzmanların ve yetkililerin sessizliğine dikkat çeken Eyüp Kılıç, ahududu üretiminin sürdürülebilirliği için acil ıslah çalışmaları yapılması, ziraat mühendislerinin sahaya inmesi ve ithal ürün baskısına karşı yerli üreticinin desteklenmesi gerektiğini vurguladı.“Bu topraklarda en kaliteli ürün yetişiyor ama üretici sahipsiz. Göz göre göre ahududuyu kaybediyoruz. Eğer bu gidişata dur denmezse, seneye ahududu üretimi Kestel için tarih olabilir.”
