İnsanların büyük bir kısmını tanımak çok zordur... Kırk yıl sonra hasmından öcünü alırda “ne çabuk aldım” der… bazı insanlar bu kadar kindardır. Düşmanı olarak gördüğüne akla hayale gelmedik işkenceden zerre kaçınmaz… çağ uzman bu kadar zalimdir. Hemcinsini öldürürken gözünü kırpmaz ama bir serçenin can çekişmesine dayanamayıp merhametten ağlar…insan bu kadar yufka yüreklidir… insan cahildir, insan alimdir,insan evlattır, babadır,annedir,insan çiğ süt emmiştir derler.peki öyleyse, her birimiz, kendimiz kadar bilinmez olan bu diğer insanları,bu diğer insan denilen varlığı nasıl anlayacağız da ondan arzu ettiğimiz şekilde tamda kafama göre dediğimiz bir “insan” profili çıkaracağız? Bu acaba mümkün müdür? soruya karşı soru sorarak denemeye ne dersiniz bu çabayı? Yani şöyle: Hangi insanı arıyoruz? Ya da “aradığımız ,istediğimiz insan nasıl olmalıdır?” hangi istediğimiz insan nasıl olmalıdır?” “hangi insan” sorusuna vereceğiniz cevap aynı zamanda arayacağınız insanın adresini de göstermektedir. İnsan …  kimine göre akıllı, kimine göre zengin , kimine göre güzel, kimine göre soylu , kimine göre dindar, kimine göre gaddar,kimine göre acar, kimine göre açıkgöz, kimine göre hoşgörülü say sayabildiğin kadar,bitiremezsin. “ insan nedir, nasıl olmalıdır?” “hayatta mutlu ve başarılı olabilmesi için nelere dikkat etmelidir?” bu ve benzeri sorulara cevap verebilmek için galiba önce insana kendisinin biraz olsun farkına varmasını sağlamaya çalışmak en doğru yoldur. “insanın kendisini, kendi konumunu, kendi gücünü, kendi imkanını, olması ve durması gerektiği konumu bilmesi…” bu gerçekliğe göre hareket etmesi ve adım atması, böylece evdeki hesabını çarşıya uyar hale getirebilmesi… böylece mutluluğa perde olan  pişmanlık,üzüntü,aldanmışlık, endişe,,kaygı,öfke gibi duygulara kapılmaması… sonuçta da ya olduğu gibi görünen ya da göründüğü gibi olan bir insan olması… Mevlana da insana özünde bunu örgütlemiyor muydu?